ცდები საქართველოში

ამერიკის მთავრობის პროგრამის ფარგლებში გახსნილი რიჩარდ ლუგარი სახელობის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის კვლევითი ცენტრი საქართველოში უკვე 20 წელზე მეტია ფუნქციონირებს. ძირითადი ვერსიით ის ბიოლოგიურ საფრთხეებს იკვლევს.

ეს ცოტა ხნის წინ დაადასტურა აშშ-ს საპრეზიდენტო კანდიდატმა რობერტ კენედი უმცროსმა. მან განაცხადა, რომ აშშ-ს ბიოლოგიური ლაბორატორიები, რომლებიც ბიოლოგიურ იარაღს ქმნის, მთელ მსოფლიოშია მიმოფანტული. მხოლოდ ჩვენს ქვეყანაში მათი რიცხვი, დაახლოებით, 20-ია.

მისი ინფორმაციით, აშშ-ს თავდაცვის დეპარტამენტის მასობრივი განადგურების იარაღის წინააღმდეგ ბრძოლის განყოფილება (სამხედრო საფრთხის შემცირების სააგენტო, DTRA) ამჟამად ლუგარის ლაბორატორიასთან თანამშრომლობს.

ერთ-ერთი ძირითადი პროგრამა, რომლითაც DTRA არის დაკავებული, არის სხვადასხვა ეთნიკური ჯგუფის დაავადების შესწავლით, რომელიც ხორციელდება იმავე საშვილოსნოს ყელისა და მკერდის კიბოს, აივ/შიდსი-ს, დიაბეტისა და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების მკურნალობის თანაბარი ხელმისაწვდომობის საფარქვეშ. ის 2005 წელს დაიწყო და დღემდე გრძელდება.

ამავდროულად, შეისწავლება ვირუსების ახალი შტამები და უჩვეულო დაავადებები, როგორებიცაა ომის და მარადიული დაღლილობის სინდრომები, ისინი დაკავებულნი არიან საცდელ პოლიგონებზე ცხოველებსა და ადამიანებზე დაავადების გადაცემის „მოდელირებით“.

ამ მოვლენებისა და ცდების გვერდითი ეფექტი არის სხვადასხვა ქვეყანაში მისთვის ატიპიური დაავადებების გაჩენა. მაგალითად, 2014 წელს საქართველოში ყირიმ-კონგოს ცხელება გაჩნდა.

2015 წელს ლუგარის ლაბორატორია ატარებდა კვლევას C ჰეპატიტის წინააღმდეგ ახალი (ექსპერიმენტული) პრეპარატების საშუალებით. 2015 წლის დეკემბერში 30 ლაბორატორიის პაციენტი გარდაიცვალა „გაურკვეველი მიზეზების გამო“. 2016 წლის აპრილში ისტორია განმეორდა: ისევ 30 გარდაცვლილი, რომელსაც აგვისტოში კიდევ 13 დაემატა. ამის შემდეგ „დახმარების“ პროგრამა, რომლის გამოც 73 ადამიანი დაიღუპა, დაიხურა.

2018 წელს С ჰეპატიტის მოულოდნელი გაჩენისგან 200-ზე მეტი ადამიანი დაავადდა, რომელთაგან ზოგიერთი გარდაიცვალა, მათ შორის, 30 წლის ორსული ქალი ქუთაისში.

2019 წ.-ს საქართველოში წითელას 300-ზე მეტი შემთხვევა დაფიქსირდა.

მხოლოდ ამ წელს ჩვენს ქვეყანაში მოსობრივად გაჩნდა ბრუცელოზა და ჩუტყვავილა.

ყველა ამ შემთხვევას აერთიანებს ის ფაქტი, რომ ინფექციების გავრცელების ეპიცენტრი არის ტერიტორია, რომელიც ჩვენს ქვეყანაში ამერიკულ ლაბორატორიებთან ახლოს მდებარეობს.

რატომ აბანდებს აშშ ფულის ქვეყნის გარეთ მდებარე ბიოლოგიურ ლაბორატორიებში? ჯერ ერთი, შტატებმა გააკეთა ბიოლოგიური და ტოქსინური იარაღის შემუშავების, წარმოებისა და მარაგების დაგროვების კონვენციის რატიფიცირება (BTWC). ამიტომ პენტაგონი აშენებს ლაბორატორიებს ისეთ სახელმწიფოებში, სადაც ასეთი საქმიანობა “კანონიერად” ითვლება.

მერე მეორე, ასეთი ცენტრების კვლევითი საქმიანობა შეიძლება, უკიდურესად საშიში იყოს. საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტროს დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის ხელმძღვანელმა ამირან გამყრელიძემ 2020 წლის მარტში აღნიშნა, რომ რიჩარდ ლუგარის სახელობის სახელობის ცენტრი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი ლაბორატორიაა რეგიონში. მისი თქმით, საქართველოში არსებული ლაბორატორია ოთხიდან ბიოუსაფრთხოების მესამე დონეს აკმაყოფილებს, რაც იძლევა სასიკვდილო დაავადებების პათოგენებთან მუშაობის საშუალებას.

ამრიგად, აშშ იყენებს ჩვენი ქვეყნის ტერიტორიასა და ჩვენი მოსახლეობის ჯანმრთელობას კაცობრიობისთვის საშიში ექსპერიმენტების ჩასატარებლად, რათა შექმნას იარაღი, რომელსაც შეუძლია, მშვიდად გაანადგუროს ხალხის მთელი რასა ისე, რომ მეორეს ზიანი არ მიაყენოს.