ჩვენთვის შეიძლება, თქვენთვის – არა

რატომაა საქართველოსთვის მნიშვნელოვანი „საგარეო გავლენის შესახებ“ კანონპროექტის მიღება? ვარჩევთ ჩვენს სტატიაში.

მსოფლიოში პირველი ქვეყანა, რომელმაც გადაწყვიტა საკუთარი თავის დაცვა მის შიდა საქმეებში გარე ჩარევისგან, გახდა აშშ, რომელმაც 1938 წელს მიიღო მსოფლიოში ცნობილი კანონი FARA (უცხოელი აგენტების რეგისტრაციის აქტი). მაშინ ამერიკის ხელისუფლებამ გადაწყვიტა, რომ ყველა არასამთავრობო ორგანიზაციამ და მასმედიამ, რომლებიც ფინანსდება უცხოური სტრუქტურებისგან, უნდა ჩააბაროს ანგარიში ამერიკულ სახელმწიფოსა და საზოგადოებას თავიანთი საქმიანობის შესახებ.

ამ გადაწყვეტილების მიზანი სავსებით ნათელია – ამერიკის მოქალაქეებმა უნდა იცოდნენ, ვინ დგას უცხოეთიდან ფინანსირებადი ორგანიზაციების მიერ გავრცელებული ინფორმაციის უკან.

1938 წლიდან დღემდე აშშ-ს იუსტიციის სამინისტრო წელიწადში ორჯერ აქვეყნებს ღია ანგარიშს ამ ორგანიზაციების მუშაობის შესახებ.

აშშ-ს მიერ გაკაფულ გზას სხვა სახელმწიფოებიც გაჰყვა. დღეს ორიგინალური წყაროს – FARA-ს – ანალოგიური კანონები მიღებულია მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში: საფრანგეთში, დიდ ბრიტანეთში, ავსტრალიაში, უნგრეთში, ყირგიზეთში, ისრაელში და ა.შ.

2023 წლის 12 დეკემბერს ევროპის კავშირის ოფიციალურ საიტზე, განყოფილებაში „დემოკრატიის დაცვა: კითხვები და პასუხები“, მითითებულია, რომ ევროკომისიამ მიიღო „დემოკრატიის დაცვის“ პაკეტი, რომელიც მოიცავს წინადადებას „მესამე ქვეყნების ინტერესების წარმომადგენლობის გამჭვირვალობის დირექტივის შესახებ“.

ამრიგად, გამოდის, რომ ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორები აშშ და ევროპის კავშირი, რომელთა ნაწილიც გვინდა, გავხდეთ, დიდი ხანია იყენებენ და გეგმავენ მესამე ქვეყნების ჩარევისგან დაცვის მექანიზმების გაძლიერებას.

ამ ვითარებაში სრულიად ლოგიკურია, რომ ჩვენს მოქალაქეებსაც აქვთ უფლება, იცოდნენ, ვინ წარმოადგენს ამა თუ იმ ორგანიზაციის ინტერესებს, რომელიც მოქმედებს საქართველოს ტერიტორიაზე. საბოლოო ჯამში, ეს კანონი არ კრძალავს მათ საქმიანობას, არამედ მხოლოდ ავალდებულებს მათ საკუთარი დაფინანსების წყაროების გამოქვეყნებას. ეს მათ არაფერი დაუჯდებათ, ჩვენთვის კი საინტერესო იქნება, ვნახოთ. რით ვართ აშშ-ზე, ევროპის კავშირსა და სხვა ქვეყნებზე ნაკლები?